Kiedy przyda się hak wspinaczkowy?
Haki wspinaczkowe są wykorzystywane głównie tam, gdzie nie ma możliwości założenia innego rodzaju asekuracji, np. kości czy mechaników. Najczęściej stosuje się je w górach, na drogach klasycznych. Wymaga ich wspinaczka hakowa (tzw. „aid climbing”) oraz otwieranie nowych dróg. Użycie haka pozwala na założenie asekuracji w miejscach, gdzie szczeliny są zbyt płytkie, wąskie lub nieregularne, aby osadzić w nich standardowe zabezpieczenia. Wspinacz ma wtedy możliwość kontynuowania drogi lub przygotowania stanowiska, nawet jeśli skała nie oferuje innych rozwiązań.
Haki do ściany, tak jak kości wspinaczkowe, przydają się również w sytuacjach awaryjnych – przy wycofach, budowie stanowisk lub akcji ratunkowej. W razie potrzeby mogą posłużyć jako tymczasowy punkt zjazdowy, do którego wpinana jest lina. Wspinacze często zabierają ze sobą przynajmniej kilka haków „na wszelki wypadek”, szczególnie podczas wspinaczki w terenie o niepewnym charakterze lub na mało uczęszczanych drogach. Choć współcześnie wiele rejonów wspinaczkowych jest już wyposażonych w stałe punkty, wciąż są miejsca – zwłaszcza w górach lub na starszych, nieobitych liniach – gdzie hak to jedyna opcja na skuteczne i bezpieczne zabezpieczenie drogi. Ich zastosowanie, choć coraz rzadsze w rejonach sportowych, nadal pozostaje istotne tam, gdzie liczy się improwizacja, doświadczenie i umiejętność korzystania z podstawowego sprzętu.
Rodzaje haków i spitów wspinaczkowych
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów haków wspinaczkowych, które różnią się zarówno materiałem, jak i kształtem. Dobór odpowiedniego haka zależy od rodzaju skały, szerokości szczeliny oraz planowanego zastosowania – czy ma to być punkt asekuracyjny, element używany w trakcie wspinaczki technicznej, czy może tymczasowy punkt wycofu.
Podstawowy podział dotyczy materiału. Wyróżnia się haki wspinaczkowe twarde, wykonane ze stali hartowanej, oraz haki miękkie, produkowane z bardziej plastycznego metalu. Haki treningowe twarde są bardziej odporne na zużycie i utrzymują swój kształt nawet po wielu użyciach – sprawdzają się zwłaszcza w twardych skałach, takich jak granit. Z kolei haki miękkie łatwiej dopasowują się do nieregularnych szczelin i są bardziej skuteczne w miękkich lub zwięzłych formacjach skalnych, choć szybciej się zużywają.
Istotny jest również kształt haka. Najpopularniejsze typy to haki do wspinaczki typu V i U, wąskie „knife blade’y” do cienkich rys, szerokie „angle” do otwartych pęknięć czy tzw. rurki (rurpaki) do bardzo wąskich szczelin. Każdy z nich został zaprojektowany z myślą o konkretnym zastosowaniu i geometrii rysy, dlatego doświadczeni wspinacze często noszą zestaw różnych modeli.
Uzupełnieniem klasycznych haków są spity – czyli stałe punkty asekuracyjne montowane w skale. Najczęściej wykonuje się je ze stali nierdzewnej i mocuje na stałe przy użyciu kleju lub mechanicznego rozprężania. Spity stosuje się głównie na drogach sportowych oraz wielowyciągowych, gdzie zapewniają trwałe i bezpieczne punkty na liny wspinaczkowe.
Haki wspinaczkowe, na których możesz polegać
Hak do wspinaczki to sprzęt alpinistyczny, na którym w trudnym momencie może opierać się cała asekuracja. Właśnie dlatego podstawowym kryterium przy wyborze haka powinna być jego jakość. Najlepiej wybierać modele od uznanych producentów, które spełniają normy UIAA i CE. Marki takie, jak Climbing Technology czy Black Diamond, oferują haki sprawdzone w różnych warunkach – od wspinaczki w Tatrach po alpejskie granie czy eksplorację nieobitych ścian. Ich haki to akcesoria wspinaczkowe, na których można polegać!
