La Sportiva TX4 EVO – klasyk czy przeżytek?
Planujesz sezon w górach i szukasz niezawodnych podejściówek? A może masz dość niewygodnych butów, które na szlaku gniotą i zawodzą na pierwszej lepszej śliskiej powierzchni? Jeśli choć raz pomyślałeś „Tak, mam ten problem”, to polecamy przyjrzeć się bliżej butom podejściowym La Sportiva TX4 EVO. W dzisiejszym wpisie zabieram Cię na dokładny test modelu TX4, który przeszedł sprawdzian na wielu szlakach w Tatrach, na Jurze i w Dolomitach. To klasyk, który doczekał się wersji EVO. Zobaczmy, czy TX4 La Sportiva to wciąż but, który warto mieć, czy jednak czas spojrzeć na coś świeższego.
O La Sportiva TX4 krążą legendy. To buty podejściowe męskie, które od lat królują na nogach przewodników górskich, wspinaczy i wszystkich tych, którzy spędzają długie godziny w terenie skalnym. Połączenie solidności, przyczepności i wygody sprawiło, że buty La Sportiva TX4 EVO mają status kultowego sprzętu. Ale świat outdooru idzie naprzód, więc naturalnie pojawia się pytanie: czy TX4 w nowej wersji EVO nadąża za konkurencją, czy może pora na zmiany?
Pierwsze wrażenia
Na pierwszy rzut oka La Sportiva TX4 EVO wyglądają na solidne, twarde w podeszwie buty trekkingowe męskie niskie. A jakie są po założeniu? Zdecydowanie bardzo stabilne – są masywne i solidne, ale przy tym stosunkowo lekkie. Mimo niskiej cholewki dają poczucie pewności, a przy tym pozwalają na duży zakres ruchu. Wygląda na to, że świetnie sprawdzą się dla tych bardziej dynamicznych Tatromaniaków – szybka trasa i skałki zdecydowanie nie będą im straszne!
W tym momencie warto wspomnieć o bardziej zrównoważonym procesie produkcji modelu EVO. Zastosowano tu system Eco: cholewka z garbowanej skóry bez użycia metali ciężkich, podeszwa z recyklingowanej gumy i sznurówki z materiałów z odzysku. Jeśli ekologia jest dla Ciebie ważna – plus dla La Sportiva.
Jak radzą sobie La Sportiva TX4 na skałach i szlaku?
Przetestowałem TX4 EVO zarówno na klasycznych podejściach, jak i nieco bardziej skomplikowanych ferratach w Dolomitach. Gumowy otok wokół całej stopy skutecznie chroni przed uderzeniami o skały, co na technicznych podejściach jest na wagę złota. To dobry zamiennik wysokiej cholewki, której brak nieco zmniejsza stabilność kostki, ale w zamian daje ogromny zakres ruchu – przydatny na wielu trasach.
Jeśli szukasz buta podejściowego, który wytrzyma całodzienne podejście, a potem jeszcze zejście trudnym żlebem, La Sportiva TX4 EVO zdecydowanie Cię nie zawiedzie.
To, co rzuca się w oczy (i czuć pod stopami), to stabilność i przyczepność na różnym podłożu. Na kamieniach, w żwirze, a nawet na stromych trawiastych zboczach buty trzymają pewnie. Bieżnik butów wgryza się w grunt, a na wyślizganych i mokrych kamieniach skutecznie zapobiega poślizgnięciu. To zaleta podeszwy Vibram, o której więcej dowiesz się poniżej.
Podeszwa Vibram MegaGrip
“Na vibramie” tworzone są setki tysięcy butów podejściowych. Oczywiście nie bez powodu! Buty podejściowe damskie i męskie z podeszwą Vibram MegaGrip to najlepsze treki na rynku, dlatego technologii tej nie zabrakło również w La Sportiva TX4.
Od zawsze to właśnie podeszwa była największą zaletą serii TX. W wersji EVO znajdziesz wspomniany wyżej Vibram MegaGrip, czyli mieszankę gumy, która ma zapewnić maksymalną przyczepność zarówno na suchym, jak i mokrym podłożu. I rzeczywiście, podczas podejść po mokrych skałach w Dolomitach nie zdarzały się żadne nieplanowane ślizgi.
Dodatkowym atutem czwórek jest ich agresywny bieżnik Impact Brake System. To technologia stworzona na strome zejścia, ułatwiająca kontrolowane hamowanie na zboczach. Połączona z krótką cholewką, która zapewnia duży zakres ruchu, pozwala na bardzo wygodne zejścia, a przy okazji umożliwia dobre czucie skały podczas wspinaczki.
Ale również podejścia w tych butach są megawygodne. Szczególnie daje się to odczuć przy dłuższych trasach. Komfort ten gwarantuje strefa climbing zone pod palcami, która daje precyzyjne oparcie przy podchodzeniu i lekkiej wspinaczce. To również świetne zabezpieczenie przed poślizgnięciami, tylko tym razem w tył.
Komfort na całodniowych podejściach
A jak La Sportiva poradzą sobie na długim dystansie? Czy taka dosyć sztywna konstrukcja zapewni komfort na całodniowym podejściu? Aby to przetestować, wybrałem się w Tatry Zachodnie, gdzie czekała mnie całodniowa wycieczka z Doliny Chochołowskiej przez Grzesia, Rakoń aż po Wołowiec i zejście do Doliny Rohackiej. Trasa liczyła około 25 kilometrów, z przewyższeniem ponad 1300 metrów. Dzień był ciepły, ale szlaki po nocnym deszczu wciąż miejscami były wilgotne, więc warunki do testowania idealne.
Pierwsze kilometry i butów La Sportiva TX4 EVO niemal nie czuć na stopie. Zaskoczeniem była dla mnie amortyzacja. Podeszwa środkowa wykonana została z popularnej pianki EVA, która jest wystarczająco sztywna, by nie czuć każdego kamienia, ale przy tym na tyle miękka, by komfortowo iść nawet przez 8-10 godzin.
Przód buta, choć chroniony solidnym gumowym otokiem, nie ogranicza palców – nie było problemu nawet po kilku godzinach marszu, co w innych butach często kończy się u mnie otarciami przy paznokciach.
Gdy szlak zrobił się bardziej techniczny, TX4 EVO zaczęły pokazywać swoją moc. Na stromych, kamienistych odcinkach pod Rakoń i Wołowiec ich przyczepność była absolutnie bez zarzutu. Podeszwa Vibram MegaGrip świetnie trzymała się podłoża – zarówno na suchych płytach, jak i na lekko wilgotnych głazach.
La Sportiva TX4 GTX – wodoodporność i oddychalność w praktyce
Wersja La Sportiva TX4 GTX to ukłon w stronę osób, które potrzebują podejściówek sprawdzających się nie tylko na suchych, skalistych trasach, ale też w bardziej kapryśnych warunkach pogodowych. Membrana GORE-TEX Extended Comfort zapewnia wodoodporność w umiarkowanych, ciepłych warunkach, która w tej klasie butów naprawdę robi robotę. Ale jak to wygląda w praktyce?
Wysoka wodoodporność butów GTX to nie tylko marketingowy slogan. Pierwszym testem dla La Sportiva TX4 w goretexowej wersji była całodniowa wycieczka w Beskidach po intensywnych opadach deszczu. Ścieżki były błotniste, a fragmenty trasy przebiegały przez trawy sięgające kolan – mokre, ciężkie, nasiąknięte wodą. W takich warunkach membrana GORE-TEX w butach La Sportiva TX4 GTX pokazała pełnię swoich możliwości. Po kilku godzinach marszu w takich warunkach skarpety wciąż były suche.
Zero przecieków – stopy pozostały suche przez cały dzień. No właśnie… całkowicie suche. A co z przepoceniem? W porównaniu do klasycznych, trekkingowych butów z membraną, TX4 GTX wypadają zaskakująco dobrze pod względem oddychalności.
Dla kogo są podejściówki La Sportiva TX4?
Podsumowując, TX4 to dobre, całkiem wygodne i stabilne buty trekkingowe. Jak wiadomo niemożliwe jest jednak, by przypadły każdemu. Komu więc je polecam? Szczególnie fanom butów o niskiej cholewce. Ci gustujący w bardziej zabudowanych butach, jeżeli planują przerzucić się na uwolnioną kostkę, również powinni w pierwszej kolejności wybrać właśnie TX4 – to dobre buty trekkingowe niskie męskie na start.
To świetne buty dla trekkingowców – również tych, którzy wybierają różnorodne trasy i nie ograniczają się tylko do wyżyn. Z ich zalet zdecydowanie skorzysta również każdy pieszy turysta – duża wygoda TX4 pozwala zachować komfort na dowolnej powierzchni.
Rozmiarówka La Sportiva – jak dobrać idealny rozmiar TX4?
A jak jest z rozmiarem tych treków? W przypadku męskiej wersji, którą posiadam, rozmiarówka jest minimalnie zaniżona. Jeśli na co dzień nosisz 42, warto przymierzyć La Sportiva TX4 EVO w rozmiarze 42,5 albo nawet 43, zwłaszcza jeśli planujesz zakładać grubsze skarpety. Ja przy długości stopy 27,5 cm wybrałem 43 i było idealnie.
La Sportiva TX4 Woman, czyli wersja damska, pod względem rozmiarówki wypada podobnie.
Alternatywy dla TX4 – porównanie z modelami TX4 Mid i TX5
Na koniec warto porównać klasyczne TX4 z modelem La Sportiva TX4 Mid GTX oraz TX5 LOW GTX. Dlaczego akurat z nimi? Przede wszystkim dlatego, że to dość popularne zamienniki, z którymi dodatkowo miałem do czynienia przez dłuższy czas – co nieco mogę więc o nich powiedzieć. Mam też dobre, praktyczne porównanie.
Choć La Sportiva TX4 to bez dwóch zdań jeden z najbardziej uniwersalnych butów podejściowych na rynku, nie każdemu musi odpowiadać ich konstrukcja. Szczególnie fani wysokiej cholewki mogą być sceptyczni. Jeśli więc szukasz większego wsparcia dla kostki albo planujesz cięższe trekkingi i potrzebujesz czegoś bardziej zabudowanego, to La Sportiva ma w swojej ofercie model idealny dla Ciebie – buty trekkingowe męskie wysokie TX4 Mid. Ta wersja TX4 łączy w sobie zalety TX4 Low, czyli niesamowitą jak na treki lekkość i elastyczność, z nieco bardziej zabudowaną, usztywnioną kostką.
TX4 Mid GTX świetnie sprawdzi się na dłuższych trasach, gdy masz na plecach cięższy plecak trekkingowy i potrzebujesz dodatkowego wsparcia stawu skokowego, ale przy tym nie chcesz tracić jego elastyczności.
A jak TX4 wypada przy nowszej wersji – TX5? Nowy odpowiednik TX4 zdecydowanie gorzej sprawdza się podczas wspinaczki – w tym modelu zrezygnowano z uniwersalności pod względem wspinaczki i postawiono raczej bardziej na dostosowanie do typowego trekkingu. W związku z tym podeszwa w TX5 jest miększa i bardziej elastyczna, co sprawia, że buty lepiej tłumią wstrząsy na długich dystansach.
Jest to więc rozwiązanie dla osób, które chodzą szlakami górskimi, a niekoniecznie planują wspinać się w skałach. Nowy odpowiednik ma również więcej miejsca w przodostopiu, co docenią osoby z szerszą stopą lub te, które potrzebują miejsca na grubszą skarpetę.
Autor: SOOV Autorzy