Bouldering – co to jest i czym różni się od zwykłej wspinaczki?
Tradycyjna wspinaczka to sam w sobie dosyć ekstremalny, a już na pewno bardzo ekscytujący sport. Okazuje się jednak, że dla niektórych to za mało! Tym, którzy szukają szczególnie dużo wrażeń i maksymalnej adrenaliny, poleca się jej specyficzną odmianę, zwaną boulderingiem.
Co oznacza to słowo? Słowo bouldering pochodzi od angielskiego słowa “boulder”, które oznacza duży głaz. Odnosi się to do najczęściej obieranych w tym sporcie tras wspinaczkowych – kilkumetrowych naturalnych głazów. Ale czy to wszystkie różnice?
Oczywiście, że nie! Kluczową różnicą pomiędzy klasyczną wspinaczką, a boulderingiem, jest brak asekuracji w postaci uprzęży i lonż – boulderowcy wspinają się bez żadnego osprzętu! Korzystają jedynie z crashpad’ów – specjalnych materaców rozłożonych pod trasą wspinaczkową, która zazwyczaj jest bardzo intensywna, ale dosyć krótka – dzięki temu taki crashpad ma szansę ochronić wspinacza w razie upadku. Jedynie najwięksi ekstremalsi decydują się na wyższe, trudniejsze trasy.
Wspinaczka z asekuracją czy bez?
Dopiero rozpoczynasz swoją przygodę ze wspinaczką i nie wiesz, którą drogę wybrać? A może wspinasz się już jakiś czas i szukasz urozmaicenia? W obu tych przypadkach bouldering jest warty rozważenia.
Chociaż wydaje się maksymalnie niebezpieczny, to przy odpowiedniej technice potrafi sprawić wiele frajdy. Nawet weekendowi zapaleńcy mogą spróbować swoich sił – szczególnie, jeśli standardowa wspinaczka okazała się zbyt prosta lub mało ekscytująca. Przy odpowiednim crashpadzie nawet pierwsze treningi mogą obejść się bez większych urazów!
Bouldery to jednak nie tylko źródło adrenaliny i emocji – to przede wszystkim świetny sposób na rozwijanie koordynacji, kondycji i siły. Chociaż ta ostatnia, wbrew pozorom, nie jest do końca aż tak istotna.
Dlaczego warto spróbować boulderingu?
Bouldering to sport dla poszukiwaczy emocji i adrenaliny. Dostarcza masy endorfin i satysfakcji z pokonywania własnych ograniczeń. To idealny sposób na rozwijanie swojego kreatywnego myślenia, ale także budowanie pewności siebie. W trakcie treningów pracujesz również nad umiejętnością rozwiązywania problemów – każdy boulder wymaga bowiem strategicznego podejścia i analizy najlepszej sekwencji ruchów.
Oczywiście bouldering szczególnie mocno oddziałuje również na organizm – angażuje całe ciało, wzmacniając mięśnie rąk, nóg i korpusu. Rozwija także gibkość, równowagę i koordynację. Jest to niewątpliwie jeden z najbardziej rozwijających sportów, którego w dodatku może podjąć się nawet największy laik.
Do boulderingu nie potrzebujesz praktycznie żadnego sprzętu, więc od razu możesz skupić się na odpowiedniej technice i jej doskonaleniu. Nie potrzebujesz również opłacać wstępu na hale treningowe – chociaż raczej polecamy od tego właśnie zacząć?
Gdzie zacząć – ścianka czy naturalne skały?
Bouldering zasady ma dość proste – ze wspinaczką bez asekuracji nierozłącznie związane są naturalne skały. To pierwotna forma tego sportu, której każdy w końcu powinien spróbować. Naturalne trasy wymagają jednak dużo kreatywnego, szybkiego myślenia, za którym powinna stać równie dobra koordynacja ruchowa.
Warto więc zacząć w bardziej sprzyjających dla początkującego warunkach i na kilka pierwszych treningów wybrać ściankę wspinaczkową. Będzie to nieco bezpieczniejsze rozwiązanie, przy okazji którego poznasz innych fanów adrenaliny – bouldering to sport, w którym ludzie wspierają się nawzajem, dzielą wskazówkami i motywują do dalszych prób. Przy okazji wspinanie w grupie jest bezpieczniejsze – w razie upadku warto mieć na ziemi kogoś, kto nakieruje Twoje spadające ciało na crashpad, opatrzy lub wezwie pomoc.
A gdzie na bouldering w Polsce? Największą popularnością cieszy się Jura Krakowsko – Częstochowska usiana rozmaitymi skałami wapiennymi. Szczególnie lubiany przez boulderowców jest Zimny Dół. Dobrze znane są również Góra Zborów oraz Góra Kołoczek, około 60km od Częstochowy, a także skały piaskowcowe na Pogórzu Ciężkowickim w okolicach Tarnowa. Warto wypróbować również piaskowce w Kamiennej Górze.
Pierwszy trening – co musisz wiedzieć?
Rozpoczynając swoją przygodę z boulderingiem, warto poznać podstawowe zasady i przygotować się na pierwszą wizytę w boulderowni lub w plenerze. To sport, który łączy siłę, technikę i strategiczne myślenie, dlatego kluczowe jest nie tylko przygotowanie fizyczne, ale i zrozumienie podstaw wspinaczki.
Przed wejściem na ścianę koniecznie zadbaj o solidną rozgrzewkę, która pomoże uniknąć kontuzji i przygotuje ciało do intensywnego wysiłku. Skup się szczególnie na ramionach, plecach i nogach, ponieważ to one będą najbardziej obciążone podczas wspinaczki. Rozgrzewka powinna obejmować także nadgarstki i palce.
I najważniejsze – pamiętaj, by czerpać przyjemność z samego procesu wspinania i nie zniechęcać się niepowodzeniami. Bouldering to sport, który wymaga cierpliwości, ale daje ogromną satysfakcję!
Skale trudności tras wspinaczkowych
Zanim zabierzesz się za cokolwiek, zdecydowanie warto poznać skalę trudności tras wspinaczkowych. Jeżeli obierzesz zbyt trudną skałę na pierwszy raz, prawdopodobnie szybko się zrazisz.
Trasy w boulderingu oznacza się różnymi skalami trudności, które mogą się różnić w zależności od kraju czy regionu. Najpopularniejsze systemy określające trudności tras to:
- Skala Fontainebleau (Fb) – używana głównie w Europie, oznacza trudność od 3 do 8C+, gdzie wyższe liczby oznaczają bardziej wymagające problemy.
- Skala Hueco (V) – popularna w USA, obejmuje zakres od V0 (najłatwiejsze) do V17 (najtrudniejsze).
- Skala polska (kurtykowa) – stosowana w tradycyjnej wspinaczce, ale czasem używana także w boulderingu, obejmuje stopnie od I do VI.6.
Dla osób początkujących najlepszym wyborem będą trasy oznaczone jako 3-4 Fb lub V0-V1. Ten poziom trudności pozwoli oswoić się z ruchem na ścianie i opanować podstawowe techniki wspinania.
Niezbędny sprzęt
Chociaż w boulderingu nie potrzebujesz żadnej uprzęży czy lin, to warto odpowiednio dostosować swój ubiór. Jak się ubrać na ściankę wspinaczkową? Szczególnie istotne będzie obuwie. Dla Pań oczywiście buty wspinaczkowe damskie, a Panów – buty wspinaczkowe męskie.
Czym charakteryzują się takie buty do boulderingu? Przede wszystkim mają zakrzywiony profil, który w połączeniu z lekkością i antypoślizgową podeszwą, skutecznie ułatwia oparcie stóp na ściance. Przy okazji są bardzo miękkie i elastyczne, co ułatwia wyczucie trasy.
W boulderingu na świeżym powietrzu niezbędny będzie oczywiście crash pad amortyzujący upadki, ale przyda się też magnezja – specjalny proszek lub płyn poprawiający przyczepność dłoni. Niektórzy początkujący decydują się również na kask wspinaczkowy, chociaż nie do końca zgadza się on z zasadami boulderingu.
Technika wspinania bez asekuracji
Wspinaczka boulder różni się od tej klasycznej nie tylko brakiem asekuracji linowej, ale także specyfiką ruchów. Ponieważ trasy są krótkie, wymagają bardziej precyzyjnych i dynamicznych przechwytów, których wybór często szacuje się nie przez próbę chwytu, a “na oko”.
Na prostych trasach zazwyczaj pracuje się głównie rękoma, ale istotna jest również odpowiednie wykorzystanie nóg, których siłę wykorzystuje się do odciążania ramion i ograniczenia zmęczenia. Przede wszystkim istotna jest jednak technika „balansu ciała”, czyli umiejętność przenoszenia ciężaru w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać ścianę do stabilizacji.
Ważnym elementem jest również nauka kontrolowanego spadania. Ponieważ w boulderingu często dochodzi do upadków, dobrze jest ćwiczyć lądowanie na crashpad lub ugięte kolana.
Autor: SOOV Autorzy