Przyrząd asekuracyjny – podstawa każdej wspinaczki
Przyrząd asekuracyjny to jeden z kluczowych elementów wyposażenia każdego wspinacza. Umożliwia kontrolowane asekurowanie partnera oraz bezpieczne opuszczanie go po zakończonym przejściu. Niezależnie od tego, czy wspinasz się w skałach, na sztucznej ścianie, czy w górach, dobre opanowanie obsługi przyrządu asekuracyjnego to absolutna podstawa.
Na rynku dostępnych jest wiele modeli – od prostych kubków po automatyczne przyrządy asekuracyjne z mechanizmem blokującym. Każdy z nich działa nieco inaczej i jest przeznaczony do różnych stylów wspinaczki, dlatego warto wiedzieć, czym się różnią i kiedy który wybrać. Niezmiennie jednak przyrząd asekuracyjny pozostaje nieodłącznym elementem zapewniającym bezpieczeństwo podczas wspinania.
Zasada działania przyrządu asekuracyjnego
Zadaniem przyrządu asekuracyjnego jest zwiększenie kontroli nad liną – tak, aby osoba asekurująca mogła efektywnie zatrzymać ewentualny lot wspinacza oraz swobodnie wydawać i wybierać linę w trakcie prowadzenia drogi.
Działanie większości przyrządów opiera się na tarciu – lina wspinaczkowa przechodząc przez określoną konstrukcję, jest blokowana poprzez dociśnięcie jej do metalowej ścianki lub przez zablokowanie się mechanizmu wewnętrznego. W przyrządach manualnych to asekurant kontroluje całość ręką, a skuteczność działania zależy od jego reakcji. W modelach półautomatycznych mechanizm częściowo wspomaga zatrzymanie liny, co zwiększa poziom bezpieczeństwa, zwłaszcza przy asekurowaniu z góry lub na drogach z wieloma przelotami.
Dobrze dobrany i poprawnie używany przyrząd do asekuracji to nie tylko większa wygoda, ale też istotna redukcja ryzyka podczas każdego wspinania.
Przyrządy asekuracyjne do wspinaczki – najpopularniejsze rodzaje
Przyrządy asekuracyjne można podzielić na kilka podstawowych grup. Każda z nich ma swoje zastosowanie w zależności od rodzaju wspinaczki, doświadczenia użytkownika oraz preferowanego stylu asekuracji.
Przyrządy klasyczne (kubek do asekuracji, przyrząd typu ATC)
To najprostsze i najczęściej spotykane akcesoria wspinaczkowe do asekuracji. Są lekkie, uniwersalne i sprawdzają się zarówno przy asekuracji na prowadzeniu, jak i podczas zjazdu. Wymagają aktywnej kontroli liny przez asekuranta. Dobre na początek i do wszechstronnych zastosowań.
Przyrządy asekuracyjne z funkcją autoblokowania (półautomatyczne)
Przykładem jest popularny GriGri (Petzl) lub podobne modele innych marek. Posiadają mechanizm, który blokuje linę przy nagłym obciążeniu, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo. Są szczególnie polecane do asekuracji na sztucznych ściankach i przy dłuższych drogach sportowych.
Przyrząd asekuracyjny wielofunkcyjny (np. Reverso, Mega Jul)
Pozwalają na asekurację zarówno z dołu, jak i z góry (asekuracja z stanowiska), a także na samoblokowanie przy asekuracji drugiego wspinacza. Są lekkie i bardzo wszechstronne – popularne zwłaszcza wśród wspinaczy wielowyciągowych i górskich.
Przyrządy asekuracyjne do pracy z linami statycznymi (dla prac wysokościowych lub jaskiń)
Mają nieco inną konstrukcję, są projektowane z myślą o linach o mniejszej elastyczności i większym obciążeniu roboczym. Nie stosuje się ich we wspinaczce sportowej, ale warto wiedzieć, że takie liny istnieją – chociażby po to, by niechcący nie kupić ich na skałki.